İslam dininde insan hakları ve adalet konuları, Kur’an ayetleri ve Hz. Muhammed’in (s.a.v.) sözleri olan hadislerle ele alınmıştır. İslam, adaleti temel bir prensip olarak kabul eder ve insan haklarına büyük önem verir. Aşağıda bu konularla ilgili bazı Kur’an ayetleri ve hadisler yer almaktadır.
Kur’an Ayetleri:
1. Adalet ve İyilik: “Şüphesiz Allah, adaleti, iyiliği, yakınlara yardım etmeyi emreder; hayasızlığı, kötülüğü ve zulmü yasaklar. O, size öğüt veriyor ki, düşünesiniz.” (Nahl, 16:90)
2. İnsan Onuru: “Andolsun, Biz insanları en güzel bir biçimde yarattık.” (Tin, 95:4)
3. Eşitlik: “Ey insanlar, şüphesiz Biz sizi bir erkek ve bir dişiden yarattık ve birbirinizi tanımanız için sizi kavimlere ve kabilelere ayırdık. Şüphesiz Allah katında en değerli olanınız, O’na karşı gelmekten en çok sakınanınızdır. Şüphesiz Allah bilendir, haberdardır.” (Hucurat, 49:13)
4. Adaletli Olma: “Ey iman edenler! Adaleti titizlikle ayakta tutan ve Allah için, kendiniz, ana babanız ve yakınlarınız aleyhine de olsa şahitlik eden kimseler olun…” (Nisa, 4:135)
5. Zulme Karşı Durma: “Zulmetmeyin ve zulme uğramayın.” (Bakara, 2:279)
Hadisler:
1. Adalet: “Adaleti ayakta tutanlar, Allah’ın sağında nur üstünde olacaklardır; hem adaletli olanlar, hem adaleti emredenler ve hem de adaletle hükmedenler.” (Müslim)
2. Eşitlik ve Kardeşlik: “Bir Arap’ın bir Acem’e, bir Acem’in bir Arap’a, bir beyazın bir siyaha, bir siyahın bir beyaza üstünlüğü yoktur. Üstünlük ancak takvada (Allah’a karşı gelmekten sakınmada) olur.” (Buhari)
3. İnsan Hakları: “Bir kimse bir mümini haksız yere öldürürse, Allah ona cenneti haram kılmıştır.” (Nisa, 4:93)
4. Zulmün Sonuçları: “Zalimler için bir gün vardır.” (İbn Mace)
5. İyilik ve Yardım: “Kim bir müslümana bir sıkıntıyı giderirse, Allah da kıyamet gününde onun sıkıntılarından birini giderir.” (Buhari ve Müslim)
Bu ayetler ve hadisler, İslam’ın insan haklarına ve adaletin sağlanmasına verdiği önemi göstermektedir. İslam’da her insanın onurlu bir şekilde yaşama hakkı olduğu, ırk, renk, dil, cinsiyet veya sosyal statü farkı gözetmeksizin herkesin eşit olduğu ve adaletin her durumda gözetilmesi gerektiği vurgulanır. Ayrıca, zulüm ve haksızlık karşısında sessiz kalmamanın ve mağdurların yanında yer almanın önemi de hadislerle pekiştirilmiştir. İslam, bireylerin hem dünyevi hem de uhrevi sorumluluklarını yerine getirirken adaleti ve insan haklarını gözetmelerini emreder.